Onwetend van wat haar boven het hoofd hing, winkelde Kelli White zaterdagmorgen nog ontspannen op de Champs Elysee. Op de burelen van de IAAF werd al koortsachtig overlegd, nadat de avond daarvoor de positieve uitslag van de dopingtest van White vanuit het Parijse dopinglab was gemeld.
Na het shoppen kreeg ook White in de gaten dat er iets loos was. Ze begreep uit de Franse sportkrant l'Equipe dat ze na de 100 meter vorige week zondag betrapt was. Op modafinil. Een middel dat echter niet op de officiële lijst staat, waarvoor ze evengoed twee jaar kan worden geschorst. De 26-jarige sprintster - winnares van goud op 100 en 200 meter - trok zich vervolgens terug uit het estafetteteam van de VS, dat ze 's avonds tweede achter de Françaises zag worden. Later legde ze een verklaring af, zei zich van geen kwaad bewust te zijn. Maar haar verdediging was niet waterdicht. White zei sedert enkele maanden Provigil te gebruiken, omdat ze lijdt aan narcolepsie, een slaapziekte. 's Nachts kan ze de slaap soms niet vatten, overdag soms zomaar in slaap vallen of zich simpele dingen niet meer herinneren. ,,Enkele familieleden hebben het ook. Ik gebruik het medicijn op voorschrift van mijn huisarts in San Francisco, Brian Goldman.'' Ze gaf vooraf aan de dopingcontrole echter niet op dat ze het medicijn op doktersvoorschrift gebruikt. En waarom niet? Ze had wel als altijd wel een reeks andere substanties opgegeven. Haar verklaring: ,,Ik gebruik het niet altijd. Ik moest die zondag laat op de avond naar de controle en was vergeten dat ik het 's ochtends had geslikt.'' White zei bovendien bij eerdere testen negatief uit de controle te zijn gekomen. ,,We hebben de lijst van verboden middelen bestudeerd. Het staat er niet op. Volgens de doktoren kon het geen kwaad.''
Een jaar geleden werd White ook in Parijs betrapt op een verboden middel dat in een pijnstiller zit. Ze vergat dat te vermelden bij de dopingcontrole. De IAAF vergaf het haar, maar in Frankrijk zelf werd ze volgens de strengere dopingwetten voor een half jaar geschorst. Provigil is de merknaam van het medicijn in de VS, dat in Nederland door Organon op de markt is gebracht onder de naam Modiodol. Het middel bevat modafinil, dat vermoeidheid onderdrukt. Het stimuleert de psyche, is bekend onder soldaten aan het front, bij piloten en ook als party-drug. Modafinil werd enkele jaren geleden geschrapt van de lijst van verboden stimulantia. Het is echter de bedoeling dat het per 1 januari 2004 terugkeert op de lijst van het wereldwijde anti-doping agentschap WADA. Arne Ljungqvist, vooraanstaand lid van de WADA en ook IOC en IAAF, zei zaterdag echter dat modafinil valt onder de ,,verwante'' stimulantia, zoals op de nu geldende lijst is omschreven.
En dus kan White wel worden bestraft. De IAAF vernam vrijdagavond laat van de positieve test van White, maar kon een dag later nog niet aangeven of modafinil 'verwant' is aan amfetamines of de groep van lichtere, efedrine-achtige stoffen. En dat is in de affaire essentieel. Wordt het onder de amfetamines gerekend, dan wacht haar een schorsing van twee jaar. Bij een licht vergrijp krijgt ze slechts een openbare waarschuwing en wordt haar het goud op de 100 meter afgepakt. De uitslag van de test na de 200 meter op donderdag is nog niet binnen. WADA is de zaak aan het uitzoeken. Uit een reeks recente wetenschappelijk studies - gepubliceerd op internet - blijkt dat modafinil weliswaar de eigenschappen heeft van lichtere stimulantia als cafeïne of efedrine, maar effectief is als amfetamine. Dat zou betekenen dat modafinil als een ware booster moet worden gezien. Soldaten aan het front zouden drie dagen achtereen kunnen doorvechten bij gebruik. White deed zaterdag voorkomen alsof ze slachtoffer was van slordigheden (het 'vergeten' doktersattest), die echt lijdt aan narcolepsie en modafinil louter als medicijn gebruikt. Ze kon de schijn echter niet wegnemen, dat ze met haar medische begeleiding het risico nam, zoals topatleten wel vaker tot het randje gaan. In Parijs viel ze er overheen.